“Trong mỗi sự kết thúc, luôn ẩn chứa một khởi đầu mới - chỉ khi ta dám buông bỏ, ta mới thực sự tìm thấy chính mình.”
Hồi đó, vào một buổi chiều mùa hè tháng 7/2024, mình gọi điện cho mentor của mình và nói với chị rằng đến tháng 6/2025, em sẽ nghỉ việc hoàn toàn. Qua điện thoại, mình cảm nhận được sự ngạc nhiên lẫn hoài nghi trong giọng nói của chị - một phản ứng hoàn toàn dễ hiểu. Ai mà tin được một người luôn năng động, luôn dồn hết năng lượng vào công việc lại có thể buông xuống tất cả như vậy?
Đó là mùa hè năm 2024 - thời điểm mình trải qua cơn khủng hoảng đầu tiên ở tuổi 30. Và nó không phải là duy nhất. Sau đó, mình lần lượt nhấn chìm bản thân vào thêm hai đợt khủng hoảng khác vào tháng 12/2024 và tháng 2/2025. Ba lần vấp ngã, ba lần phải đối mặt với những cảm xúc mà trước đây mình chưa bao giờ nghĩ mình sẽ phải trải qua.
Nó thật sự rất tệ. Mình khóc nhiều đến mức không thể kiểm soát được. Những giọt nước mắt cứ tuôn ra không ngừng, như thể chúng đang mang theo tất cả sự kiệt sức, áp lực và những câu hỏi không lời đáp mà mình đã gồng mình chịu đựng suốt bấy lâu. Sau hơn 10 năm chinh chiến khắp nơi, luôn tự mình vượt qua mọi thử thách, đây cũng là thời gian hiếm hoi mình tìm đến hai người bạn thân để nói chuyện, để thật lòng thừa nhận rằng: “Tao đang rất tệ“.
Tháng 7/2025, mình vẫn cố gắng thử sức với “nghiệp tư bản” sau khi rời công ty cũ, nghĩ rằng có thể ngọn lửa đam mê vẫn còn đâu đó. Nhưng thật tiếc, mình nhận ra mình đã hết lửa thiệt sự rồi. Ngọn lửa mà từng cháy bừng bừng trong mỗi dự án, mỗi thử thách giờ chỉ còn là tro tàn. Thế là quyết định đã rõ ràng - mình “tự do“ luôn!
Khi thân – tâm đồng thanh lên tiếng
Nhìn lại quãng thời gian vừa rồi, mình nhận ra rằng những gì mình trải qua thực chất là biểu hiện của các hội chứng tâm lý phổ biến trong xã hội hiện đại, mà không phải ai cũng dám thừa nhận. Theo các nghiên cứu khoa học, khi đối diện với nhiều áp lực kéo dài, cơ thể và tâm trí dễ rơi vào trạng thái gọi là “burnout” (kiệt sức tinh thần) hoặc “adjustment disorder” (rối loạn thích nghi), đặc biệt dễ xuất phát ở ngưỡng 30, khi kỳ vọng xã hội và bản thân chồng chất lên vai.
Các biểu hiện như mất ngủ, cảm giác mất phương hướng, buồn bã kéo dài, thiếu động lực – đều là triệu chứng điển hình. Cũng trong giai đoạn này, nhiều người gặp khủng hoảng hiện sinh “existential crisis”, đặt ra loạt câu hỏi về ý nghĩa của thành tựu, công việc, và sự tồn tại của chính mình.
Chuyên gia tâm lý học lâm sàng cho rằng, để vượt qua những giai đoạn như vậy, điều quan trọng nhất không phải là ép buộc bản thân phải “ổn”, mà là cho phép mình được yếu đuối, được chậm lại và được tìm kiếm sự hỗ trợ. Bản thân mình cũng nhận ra, đi trị liệu vật lý không chỉ chữa lành thân thể mà còn như một cách tâm lý trị liệu – giúp mình kết nối lại với bản thân, nhìn nhận cảm xúc, và từng bước xây dựng lại nguồn năng lượng bên trong.
Khi cơ thể lên tiếng
Nghỉ việc rồi, nghe lời mẹ đi học lái xe hơi - một kế hoạch tưởng chừng bình thường - thì tình cờ làm cho chiếc vai của mình trở nên đau nặng nề một cách bất thường. Cơn đau không chỉ là thoáng qua, mà kéo dài và ngày càng trầm trọng hơn. Kết quả chụp MRI hồi tháng 9/2025 không ngoài dự đoán của mình: thoát vị đĩa đệm, thoái hóa đốt sống cổ.
Mình cũng buồn, nhưng phải thật lòng thừa nhận rằng đó là hậu quả tất yếu của việc ôm đồm quá nhiều hoạt động lúc trẻ. Những năm tháng không ngừng nghỉ, luôn chạy đua với thời gian, luôn đặt deadline và công việc lên trên sức khỏe của chính mình. Cơ thể đã im lặng chịu đựng rất lâu, và giờ nó đang lên tiếng theo cách của nó.
Gần hai tháng qua, mình bắt đầu vận hành cuộc sống theo một cách hoàn toàn khác biệt. Đi MRT và bus thay vì đi xe máy hay tự lái xe để hạn chế sự dằn xóc và áp lực khi điều khiển phương tiện. Không làm việc quá 30 phút cho một đợt, nghỉ ngơi đầy đủ giữa các khoảng thời gian. Ngủ nghiêng, vận động nhẹ nhàng nhưng đều đặn, và quan trọng nhất là uống nước nhiều để hỗ trợ quá trình phục hồi.
Ngoài giờ đi dạy và đi học, việc gặp bác sĩ ba buổi mỗi tuần được sắp xếp vào lịch của mình như một thói quen không thể thiếu. Mỗi buổi điều trị không chỉ là chăm sóc thân thể, mà còn là thời gian mình học cách lắng nghe chính mình. Mình đã sống chậm nhất trong 32 năm cuộc đời - và lần đầu tiên, mình cảm thấy điều đó không hề tồi tệ.
Những giá trị vô hình
Thoáng cái mà sắp hết năm rồi. Nhìn lại, mình cũng chưa làm được gì “to tát” ngoài buồn bã, đau bệnh và xài tiền. Không có thành tích nổi bật nào để khoe, không có dự án lớn nào để tự hào, không có con số doanh thu ấn tượng nào để chia sẻ trên mạng xã hội.
Nhưng thay vào đó, mình lại tích lũy được những giá trị tinh thần khác - những thứ mà trước đây mình chưa bao giờ nghĩ là quan trọng.
Đi dạy, gặp gỡ nhiều học trò với những câu chuyện, hoàn cảnh và ước mơ khác nhau. Mỗi buổi học không chỉ là truyền đạt kiến thức, mà còn là cơ hội để mình phát triển năng lực mới, nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ, và tìm thấy ý nghĩa trong việc góp phần vào hành trình của người khác. Thay đổi công việc và môi trường giúp mình nhận ra rằng sự nghiệp không chỉ có một con đường duy nhất.
Đi học, tiếp cận kiến thức mới, và quan trọng hơn cả là hiểu ra mình thích nghiên cứu như thế nào. Không phải nghiên cứu để có bằng cấp hay danh hiệu, mà nghiên cứu vì sự tò mò thuần túy, vì niềm vui được khám phá những điều chưa biết, vì cảm giác được mở rộng tầm nhìn của chính mình.
Đi khám bệnh, và bất ngờ có thêm một người bạn mới - chính là bác sĩ của mình. Những buổi trò chuyện không chỉ về triệu chứng và phương pháp điều trị, mà còn là những lời an ủi tinh thần, vực dậy rất nhiều thứ trong mình, và dạy mình biết yêu thương cơ thể của chính mình - điều mà suốt nhiều năm qua mình đã quên mất.
Năm của sự chuyển hoá
Khác với nhiều người, năm số 9 của mình không phải là năm của những thành tựu rực rỡ hay những bước tiến vượt bậc. Mình cảm giác như đây là năm đổi mới tư duy và kết nối sâu sắc hơn với các mối quan hệ xung quanh. Năm mà mình không cần gì ngoài sự thảnh thơi và bình yên - hai thứ xa xỉ nhất đối với phiên bản trước đây của chính mình.
Đây là năm mà mình muốn được dựa vào ai đó, muốn được trở nên nhỏ bé và yếu đuối mà không cảm thấy tội lỗi hay xấu hổ. Năm mà mình học được rằng sức mạnh thực sự không phải là không bao giờ ngã, mà là biết đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã, và biết khi nào cần tìm đến ai đó để được nâng đỡ.
Có lẽ đây không phải là năm thất bại như mình vẫn nghĩ. Đây là năm mình học được cách sống chậm lại, cách yêu thương bản thân, cách buông bỏ những gì không còn phù hợp, và cách đón nhận những điều mới mẻ với tâm thế cởi mở hơn.
Tự nhiên mình nhớ khoảnh khắc khi 22 tuổi – lần đầu tiên trở thành gia đình của một ai đó. Khi 26 – lần đầu trở thành mẹ của một ai đó. Bây giờ thì… trở về đi chứ ha!